alles over sedatie in de palliatieve fase
Verlagen van het bewustzijn
Iemand die in de palliatieve fase zit, wordt meestal niet meer beter. Wanneer de ziekte ver gevorderd is, komt de cliënt meestal in de palliatieve terminale fase terecht. Iemand kan er dan voor kiezen om thuis te sterven. Als de cliënt in de laatste twee weken van de stervensfase zit en ernstige klachten heeft, dan wordt palliatieve sedatie toegepast. Hier in onze kennisbank leest u alles over palliatieve sedatie en wat erbij komt kijken.
Wat is palliatieve sedatie?
Palliatieve sedatie is het opzettelijk verlagen van het bewustzijn van een cliënt. Op deze manier heeft de cliënt meer rust en minder pijn. Sedatie wordt vaak toegepast tijdens de palliatieve fase, ook wel de laatste levensfase genoemd.
Wanneer wordt sedatie toegepast?
Wanneer het einde nabij is en de cliënt zichtbaar lijdt, mag de arts bepalen of er palliatieve sedatie moet worden toegepast. Er zijn een aantal richtlijnen waar sprake van moet zijn om sedatie te kunnen toepassen. De cliënt:
- heeft nog maar kort te leven (maximaal twee weken).
- heeft ernstige klachten, zoals pijn, benauwdheid of verwardheid.
- lijdt zodanig dat de klachten niet op een andere manier verholpen kunnen worden.
- heeft toestemming gegeven of een naaste.
Het kan gebeuren dat een cliënt niet meer zelf kan aangeven of palliatieve sedatie een wens is. De arts overlegt dan met de cliënt zijn naasten. Bij acute situaties is dit niet altijd mogelijk.
Hoe werkt palliatieve sedatie?
Bij palliatieve sedatie krijgt een cliënt medicijnen toegediend via een naaldje onder de huid. Door deze medicijnen valt iemand in slaap. De klachten zijn dan niet meer voelbaar. Mochten de klachten weer terug komen, dan wordt er meer van het medicijn toegediend.
Er zijn verschillende vormen van sedatie. Afhankelijk van de ernst van de klachten kan er worden gekozen voor een van deze vormen:
- Korte sedatie: dit wordt ook wel intermitterende sedatie genoemd. Bij deze vorm is de sedatie maar tijdelijk bewustzijn verlagend. Kortdurende sedatie kan dan ook buiten de stervensfase worden toegepast. Dit kan bijvoorbeeld helpen om meer rust te geven in de nacht. Deze sedatie is vaak in een lichtere vorm, waarbij de cliënt vooral wat snoezerig wordt.
- Continu sedatie: dit wordt ook wel diepe sedatie genoemd. Bij deze vorm van sedatie is er continu (24 uur per dag) vermindering van het bewustzijn. Dit wordt doorgezet tot aan het overlijden. Deze vorm van sedatie wordt dan ook alleen toegepast in de laatste levensfase. Het kan hier zowel om lichte sedatie gaan als diepe sedatie. De cliënt is dan niet meer wekbaar.
- Acute sedatie: deze vorm van sedatie kan worden ingezet wanneer er een levensbedreigende complicatie ontstaat of plotseling ondraaglijk lijden. De persoon wordt dan zo snel mogelijk diep gesedeerd. Dit gebeurt door middel van een hoge dosering medicatie.
Tijdens de sedatie kan de cliënt bewegen met zijn armen, benen en gezicht. Net zoals tijdens een gewone slaap kan dit voorkomen, en duurt meestal ook maar even. Ook blijft het lichaam tijdens de sedatie urine aanmaken. Iemand kan daar erg last van krijgen, en daarom krijgt de cliënt vaak een katheter. Dit is een slangetje in de blaas dat naar een zakje gaat waar de urine in terecht komt.
Verschil tussen palliatieve sedatie en euthanasie
Het verschil tussen palliatieve sedatie en euthanasie is dat sedatie ervoor zorgt dat iemand slaperig wordt en geen klachten meer heeft, maar bij euthanasie wordt het leven beëindigd door een arts. Palliatieve sedatie versnelt het sterven niet, terwijl bij euthanasie dit een direct gevolg is. In het overzicht hieronder zie je de verschillen tussen sedatie en euthanasie.
Standby Zorg en de laatste levensfase
Al bijna 25 jaar is Standby de specialist in palliatieve thuiszorg en terminale thuiszorg. Wij begrijpen dat er in de laatste levensfase moeilijke keuzes moeten worden gemaakt. Standby Zorg ondersteunt u graag met deze keuzes en helpt om de wensen en behoeftes mogelijk te maken. Wij communiceren met alle betrokken partijen en zorgen voor een passend zorgteam met alle benodigdheden.
